Μερικά από τα καλύτερα Ελληνικά βότανα!

Τι θα λέγατε αν, για να σας φτιάξει η διάθεση, πίνατε λίγο μελισσόχορτο; Το ίδιο θα μπορούσατε να κάνετε με το θυμάρι, αν αισθάνεστε κρυωμένοι και βήχετε, αλλά και με πολλά βότανα που μέχρι πρότινος πιστεύατε ότι προορίζονταν μόνο για τα φαγητά σας.


Η χρήση των βοτάνων ως φαρμάκων έχει τις ρίζες της στο βαθύ παρελθόν και ξεκινά μαζί με την εμφάνιση του ανθρώπου στη Γη.

Πρόκειται μάλιστα για μια πρακτική που συνεχίστηκε μέχρι πολύ πρόσφατα, όταν η φαρμακοβιομηχανία άρχισε να παρασκευάζει χημικά φάρμακα για να αντικαταστήσει τη βαλεριάνα, την μπελαντόνα, τη μαντζουράνα και πολλά άλλα βότανα, που όμως τα τελευταία χρόνια αρχίζουν να ξανακερδίζουν το ενδιαφέρον, όχι μόνο των απλών ανθρώπων, αλλά και των επιστημόνων, που αναζητούν τις θεραπευτικές τους δυνάμεις που είχαν επισημάνει τόσο οι αρχαίοι Έλληνες όσο και πολλοί γιατροί αργότερα.

Σήμερα, περίπου το 80% του παγκόσμιου πληθυσμού χρησιμοποιεί αποκλειστικά φαρμακευτικά φυτά, ενώ περίπου το 50% των φαρμάκων έχουν ως βάση κάποια φυσική ουσία.Στα όσα ακολουθούν ξαναβρίσκουμε τα ελληνικά φαρμακευτικά βότανα, όχι βέβαια με την πρόθεση να αντικαταστήσουν τον γιατρό ή τη φαρμακευτική αγωγή, που ποτέ δεν πρέπει να αγνοούμε, αλλά με τη διάθεση να δημιουργήσουν ένα μικρό φυσικό φαρμακείο στο σπίτι μας για ήπιες διαταραχές.Ενότητα 1η: Οδηγίες χρήσηςΤα φαρμακευτικά βότανα πρέπει να καταναλώνονται με προσοχή και με τη σύμφωνη γνώμη του γιατρού, κυρίως από όσους παίρνουν άλλα φάρμακα ή έχουν σοβαρά προβλήματα υγείας, αλλά και από τις εγκύους, τις θηλάζουσες και βέβαια τα παιδιά και τους εφήβους.Τα φαρμακευτικά βότανα δεν αποτελούν πανάκεια, ούτε πρέπει να τα καταναλώνουμε χωρίς μέτρο και με την προσδοκία ότι θα γιατρέψουν όλες τις ασθένειες.Οτιδήποτε είναι φυσικό δεν σημαίνει ότι είναι και απολύτως ασφαλές. Έτσι, τα φαρμακευτικά φυτά πρέπει να χρησιμοποιούνται με σύνεση και βάσει των συμβουλών των ειδικών, που τα γνωρίζουν καλά.ΔοσολογίαΟι ποσότητες στις οποίες μπορούμε ή πρέπει να καταναλώνουμε τα φαρμακευτικά φυτά είναι πολύ δύσκολο να καθοριστούν με ακρίβεια. Η σωστή δοσολογία εξαρτάται κάθε φορά από πολλούς παράγοντες, όπως η ηλικία, η σωματική διάπλαση, η ασθένεια του ατόμου που τα καταναλώνει, καθώς επίσης και από το αν παίρνει άλλα φάρμακα ή αν έχει και άλλα προβλήματα υγείας. Από την άλλη πλευρά, χρειάζεται να έχουμε υπόψη μας ότι δεν είναι όλα τα βότανα, από όπου κι αν προέρχονται, της ίδιας δραστικότητας, καθώς αυτή ποικίλλει ανάλογα με διάφορους παράγοντες, καλλιέργειας, συγκομιδής, αποξήρανσης, φύλαξης κ.λπ. Γενικά μπορούμε να πούμε ότι μία επαρκής ποσότητα για έναν ενήλικο που έχει λάβει υπόψη όλες τις αντενδείξεις είναι ένα φλιτζάνι έγχυμα ή αφέψημα τη φορά. Για περισσότερες συμβουλές, ή για συστηματική χρήση, θα πρέπει να συμβουλευτούμε τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό μας.Οι μορφές τουςΑφέψηµαΤο φυτό βράζει μαζί με το νερό, συνήθως για 5-10΄, και στη συνέχεια το διηθούμε. Χρησιμοποιείται για τα ξυλώδη μέρη, όπως οι ρίζες ή οι φλοιοί.ΈγχυµαΕίναι μέθοδος που ενδείκνυται για τα φύλλα, τα άνθη και τα πέταλα, αλλά όχι για τις ρίζες. Επίσης, χρησιμοποιείται και όταν δεν θέλουμε να φύγουν τα πτητικά συστατικά, όπως στις περιπτώσεις των αρωματικών φυτών. Για να το παρασκευάσουμε, βράζουμε το νερό, το κατεβάζουμε από τη φωτιά και προσθέτουμε το βότανο. Κατόπιν, αφήνουμε το μείγμα έτσι για 5-10΄ και στη συνέχεια το διηθούμε.Πού βρίσκουμε τα δραστικότερα;Είναι διαδεδομένη η λανθασμένη άποψη ότι τα άγρια φυτά είναι πιο δραστικά από τα καλλιεργούμενα. Όταν στα καλλιεργούμενα φυτά οι ποικιλίες που καλλιεργούνται, η περιποίηση των φυτών και η εποχή συλλογής, η φύλαξη (μέρη σκοτεινά και όχι υγρά) και η αποξήρανση (όταν χρειάζεται) είναι σωστές, τότε δεν παρατηρούνται ουσιαστικές διαφορές από τα άγρια. Επίσης, είναι σημαντικό να καταναλώνουμε τα βότανα σε διάστημα όχι μεγαλύτερο του ενός χρόνου από τη στιγμή της συλλογής τους.Ενότητα 2η: Η ταυτότητά τους1. Βαλεριάνα, κέντρανθος (κόκκινη βαλεριάνα)Η βαλεριάνα είναι γνωστή από την αρχαιότητα. Από τον 18ο αιώνα χρησιμοποιείται ως κατευναστικό του κεντρικού νευρικού συστήματος. Η κόκκινη βαλεριάνα έχει ανάλογη δράση και χρησιμοποιείται στην κεντρική Ευρώπη, κυρίως στη Γερμανία. Τη βαλεριάνα τη βρίσκουμε κοντά σε ποτάμια και καταρράκτες, σε ελώδεις περιοχές και σε δάση. Το φυτό μπορεί να καλλιεργηθεί με σπόρους και μεταφυτεύοντας τις παραφυάδες σε βάθος 30 εκ. σε ελαφρύ έδαφος. Προτιμάει εδάφη ξηρά και πολύ ήλιο.Χρησιμοποιούμενα μέρη: Οι ρίζες της, οι οποίες συλλέγονται το φθινόπωρο και αποξηραίνονται στη σκιά, αφού πρώτα τις πλύνουμε καλά.Χρήση: Σε μορφή εγχύματος λειτουργεί ως ήπιο κατευναστικό, αλλά βοηθά και στην αντιμετώπιση προβλημάτων αϋπνίας.Προσοχή: Οι υψηλές και συνεχείς δόσεις μπορεί να προκαλέσουν πονοκέφαλο. Δεν πρέπει να χρησιμοποιείται για περισσότερες από 8 συνεχείς ημέρες. Επίσης, πρέπει να έχουμε υπόψη ότι ενισχύει τη δράση των υπνωτικών φαρμάκων. Σκόπιμο είναι να αποφεύγεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και της γαλουχίας.2. ΔυόσµοςΗ καλλιέργειά του γίνεται με παραφυάδες σε ελαφρύ, όχι πολύ στεγνό έδαφος.Χρησιμοποιούμενα μέρη: Τα υπέργεια τμήματα του φυτού, που συλλέγονται ακριβώς πριν την άνθιση και αποξηραίνονται όσο το δυνατόν γρηγορότερα σε σκιά και σε θερμοκρασία χαμηλότερη των 35° C.Χρήση: Το αιθέριο έλαιο χρησιμοποιείται εξωτερικά σε μυαλγίες και νευραλγίες. Πρέπει όμως να αποφεύγεται η επαφή των παρασκευασμάτων που περιέχουν αιθέριο έλαιο με το πρόσωπο και με τη μύτη. Ως έγχυμα χρησιμοποιείται κατά της γαστρίτιδας, των κολικών και της δυσπεψίας. Διευκολύνει την έκκριση της χολής. Επίσης, υποβοηθά την εφίδρωση στον πυρετό και τη γρίπη. Το βράσιμο των φύλλων σε νερό και η εισπνοή των υδρατμών βοηθά κατά του κρυολογήματος.Προσοχή: Πρέπει να αποφεύγεται η παρατεταμένη χρήση του αιθέριου ελαίου για εισπνοές. Δεν πρέπει να δίνεται σε παιδιά για διάστημα μεγαλύτερο από 3 ημέρες, ενώ πρέπει να αποφεύγεται στα βρέφη. Μπορεί να μειώσει τη ροή του γάλακτος, γι’ αυτό πρέπει να χρησιμοποιείται με προσοχή κατά τη γαλουχία. Επίσης, πρέπει να χρησιμοποιείται με μεγάλη προσοχή κατά την κύηση. Η χρήση παρασκευασμάτων με δυόσμο αντενδείκνυται σε άτομα με απόφραξη του χοληδόχου πόρου ή/και με σοβαρή ηπατική βλάβη.3. ΓλυκοριζαΕίναι ένα πολυετές φυτό που το συναντάμε ως αυτοφυές κυρίως στη Μακεδονία. Συλλέγεται από το φθινόπωρο μέχρι το τέλος Μαρτίου.Χρησιμοποιούμενα μέρη: Οι ρίζες και τα ριζίδια, που πλένονται καλά και αποξηραίνονται.Χρήση: Το αφέψημα έχει σπασμολυτική δράση και χρησιμοποιείται σε ενοχλήσεις στομάχου. Επίσης, είναι πολύ αποτελεσματικό στον ξηρό βήχα ως μαλακτικό και αποχρεμπτικό.Προσοχή: Γενικά δεν πρέπει να καταναλώνεται σε υψηλές δόσεις, επειδή προκαλεί υπέρταση, οίδημα και υποκαλιαιμία. Πρέπει οπωσδήποτε να αποφεύγεται από τους υπερτασικούς. Επίσης, αντενδείκνυται σε άτομα με προβλήματα στη χοληδόχο κύστη, ηπατική κίρρωση, νεφρική ανεπάρκεια, αλλά και στην κύηση.4. Αγριάδα ή άγρωστις ή αγρόπυροΠρόκειται για ένα ζιζάνιο που βρίσκεται σε αγρούς και άγονες περιοχές και συλλέγεται την άνοιξη και το φθινόπωρο. Μπορούμε, επίσης, να το καλλιεργήσουμε και με σπόρους.Χρησιμοποιούμενα μέρη: Το ρίζωμα, που αποξηραίνεται στη σκιά, αφού πρώτα πλυθεί καλά.Χρήση: Κυρίως πίνεται ως αφέψημα και ως διουρητικό για τις πέτρες στα νεφρά.Προσοχή: Ακριβώς επειδή είναι πολύ δραστική, η αγριάδα πρέπει να καταναλώνεται με προσοχή. Το αφέψημα χρειάζεται να είναι πολύ αραιωμένο, καθώς υπάρχει περίπτωση εάν διαλυθούν απότομα οι πέτρες να τραυματίσουν την ουροδόχο κύστη ή/και τους ουρητήρες και να παρατηρηθεί αίμα στα ούρα.5. Βερβάσκο ή φλόµοςΠρόκειται για ένα πολύ κοινό φυτό στη χώρα μας, που μπορεί επίσης να πολλαπλασιαστεί και με την καλλιέργεια σπόρων.Χρησιμοποιούμενα μέρη: Τα άνθη, αποξηραμένα σε σκιά σε ξηρές εποχές, στον αέρα. Τα συλλέγουμε από τα διετή φυτά από τον Ιούλιο μέχρι τον Σεπτέμβριο.Χρήση: Το έγχυμα ενδείκνυνται για τον παραγωγικό βήχα και τη βρογχική καταρροή.Προσοχή: Το έγχυμα πρέπει να διηθείται με πανί, για να απομακρύνονται οι τρίχες που έχει το φυτό.6. Γλυκάνισο ή άνισοΕίναι ένα μονοετές φυτό με χαρακτηριστική ωραία μυρωδιά, του οποίου η καλλιέργεια γίνεται με σπόρους που φυτεύονται την άνοιξη σε σειρές.Χρησιμοποιούμενα μέρη: Ο καρπός (αποξηραμένος), που συλλέγεται τον Ιούλιο ή τον Αύγουστο.Χρήση: Το πίνουμε για να αντιμετωπίσουμε τη βρογχική καταρροή.Προσοχή: Αντενδείκνυται σε άτομα με υπερευαισθησία στον άνισο ή στη μινθόλη. Μπορεί να προκαλέσει ποικίλες αλλεργικές αντιδράσεις (δερματικές, αναπνευστικές, γαστρεντερικές).7. Δεντρολίβανο ή αρισµαρέςΕίναι ένας μεσογειακός θάμνος που πολλαπλασιάζεται με βλαστούς που αφήνονται να βγάλουν ρίζες ή αναπτύσσονται από σπόρους. Το συλλέγουμε φρέσκο όλο τον χρόνο.Χρησιμοποιούμενα μέρη: Τόσο τα ξηρά (αποξηραίνονται σε θερμοκρασία χαμηλότερη των 35° C), όσο και τα χλωρά φύλλα.Χρήση: Εξωτερικά χρησιμοποιείται σε ερεθισμούς του δέρματος και σε εντριβές για ρευματικές παθήσεις, διότι προκαλεί τοπική υπεραιμία. Όταν λαμβάνεται εσωτερικά, δρα ως τονωτικό, σαν εμμηναγωγό και εκτρωτικό. Το έγχυμα μπορεί επίσης να χρησιμεύσει και κατά της πιτυρίδας, ως τελευταίο ξέπλυμα στα μαλλιά.Προσοχή: Δεν πρέπει να χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Επίσης, σε μεγάλες δόσεις μπορεί να προκαλέσει σπασμούς και ίλιγγο.8. ΘυµάριΘάμνος που βρίσκεται σε άγρια κατάσταση ή καλλιεργείται με σπόρους που φυτεύονται σε σειρές.Χρησιμοποιούμενα μέρη: Τα κλαδιά του, που συλλέγονται πριν την άνθιση και κατά τη διάρκειά της το καλοκαίρι. Το φυτό αποξηραίνεται σε σκιά και σε θερμοκρασία χαμηλότερη των 35° C.Χρήση: Το έγχυμα χρησιμοποιείται για λοιμώξεις του θώρακα και ως αποχρεμπτικό σε βρογχική καταρροή.Προσοχή: Δεν πρέπει να χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Επίσης, σε πολύ υψηλές τοξικές δόσεις μπορεί να προκαλέσει πονοκέφαλο, ίλιγγο και νεφρικές διαταραχές.9, Μαϊντανός ή πετροσέλινοΕίναι αυτοφυές στην Ελλάδα, αλλά καλλιεργείται και με σπόρους.Χρησιμοποιούμενα μέρη: Κυρίως τα υπέργεια τμήματα, αλλά και οι ρίζες, που αποξηραίνονται σε θερμοκρασία χαμηλότερη των 40° C.Χρήση: Το αφέψημα είναι διουρητικό και εμμηναγωγό.Προσοχή: Δεν πρέπει να χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και σε περιπτώσεις φλεγμονής των νεφρών. Μπορεί να λαμβάνεται με εξαιρετική προσοχή σε περιπτώσεις οιδήματος που έχει προκληθεί από καρδιακή ή/και νεφρική ανεπάρκεια. Έχουν αναφερθεί περιστασιακές αλλεργικές αντιδράσεις από το δέρμα και τους βλεννογόνους. Επίσης, σε μεγάλες δόσεις προκαλεί μέθη.10. Μάραθο ή µάλαθροΧρησιμοποιείται από τους ρωμαϊκούς χρόνους και πιστεύεται ότι βοηθάει στο αδυνάτισμα. Μάλιστα, λέγεται ότι το όνομά του προέρχεται από το ρήμα μαραίνω που σημαίνει αδυνατίζω. Στην Ελλάδα το συναντούμε ως αυτοφυές σε ξηρούς τόπους. Η καλλιέργειά του γίνεται με σπόρους που σπέρνονται σε σειρές.Χρησιμοποιούμενα μέρη: Οι ώριμοι καρποί (αποξηραμένοι), που συλλέγονται το φθινόπωρο.Χρήση: Το έγχυμα και το αφέψημα χρησιμοποιούνται ως φάρμακα του πεπτικού συστήματος, για τη δυσπεψία, τους κοιλιακούς και στομαχικούς πόνους, αλλά και για τους κολικούς. Το έγχυμα (με την προσθήκη μελιού) χρησιμοποιείται για τη βρογχική καταρροή (και σε παιδιά).Προσοχή: Δεν πρέπει να χρησιμοποιείται στην εγκυμοσύνη και στη γαλουχία. Έχουν αναφερθεί περιστασιακές αλλεργικές αντιδράσεις από το δέρμα και τους βλεννογόνους. Επίσης, σε μεγάλες δόσεις προκαλεί μέθη. Πηγή

Via

Μερικά από τα καλύτερα Ελληνικά βότανα!

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση